واحد مراقبت پنوماتیک

واحد مراقبت پنوماتیک قطعه مهمی در سیستم های پنوماتیکی است که وظیفه مهمی بر عهده دارد. 

همانطور که می دانید، عملیات ویژه ای برای تهیه و تامین هوای فشرده در یک واحد انجام می گیرد؛ مانند: روغن زدن، فیلتر کردن و تنظیم فشار هوا.

این کار اغلب به صورت یک واحد پیوسته انجام می شود که به آن واحد مراقبت پنوماتیک می گویند و این واحد مراقبت، در ابتدای سیستم پنوماتیکی جایگذاری شده است.

به طور معمول، استفاده از دستگاه روغن زن در روش های پیشرفته، لازم و واجب نیست ولی لازم به ذکر است که از روغن زن، در مواقع خاصی استفاده می شود.

به عنوان مثال، زمانی که بخش قدرت سیستم پنوماتیکی تعبیه شده باشد، باید توجه کنید که به هیچ وجه، هوای فشرده در کنترل سیستم پنوماتیکی نباید روغن زنی شود.

هدف از ساخت واحد مراقبت پنوماتیک، فراهم کردن هوای خالص و فشرده است.

این واحد یکی از اجزای اصلی پنوماتیک است و در میان منبع هوای فشرده، قرار دارد.

دستگاه های صنعتی که دارای واحد مراقبت پنوماتیک هستند، عمر طولانی تری دارند و کمتر خراب می شوند.

تجهیزات پنوماتیک نقش مهمی در سیستم های اتوماسیون صنعتی ایفا می کنند.

اگر دقت کنید در این دستگاه ها، انواع سیلندرهای بادی وجود دارند که برای راه اندازی، به منبع انرژی هوای فشرده نیاز است.

البته این هوای فشرده باید کاملا خالص باشد تا اثری از قطرات آب و ذرات معلق در داخل آن دیده نشود تا کارایی دستگاه افزایش یابد.

به همین علت از واحد مراقبت پنوماتیک استفاده می شود.

واحد مراقبت چیست؟

واحد مراقبت پنوماتیک در سیستم های تولید هوای فشرده، وظیفه ایجاد فیلتراسیون قوی را بر عهده دارد.

این سیستم فیلتر باید به گونه ای عمل کند که هوای وارد شده به بخش های مختلف پنوماتیکی، ناخالصی نداشته باشد و کاملاً خشک باشد.

به طور کلی می توان گفت که یک واحد مراقبت پنوماتیک، هوای فشرده بهینه را برای سیستم های پنوماتیک فراهم می کند.

اما فکر می کنید چرا هوای تامین شده توسط کمپرسور، نیاز به تصفیه دارد؟

حتما می دانید در فرآیند فشرده سازی هوا، بسیاری از دستگاه های اتوماتیک به هوای کمپرس شده نیاز دارند.

کمپرسورهای صنعتی وظیفه تولید این هوا را دارند اما این کمپرسورها هوای مورد نیاز خود را از محیط اطراف می گیرند و احتمال دارد حاوی رطوبت یا ذرات معلق باشند.

در چنین مواقعی، کمپرسور نمی تواند رطوبت هوا را حذف کند و یا ناخالصی ها را از هوا پاک کند.

ذکر این نکته لازم است که که حتی در خشک ترین مناطق، رطوبت وجود دارد و برای استفاده در سیستم پنوماتیک چندان مناسب نیست و باید حذف شود؛ زیرا باعث ایجاد مشکل در این سیستم می شود.

 در چنین مواقعی واحد مراقبت پنوماتیک رطوبت هوای سیستم های پنوماتیک را به طور کامل حذف کرده و از آسیب رسیدن به آن جلوگیری می کند.

بخش های واحد مراقبت پنوماتیک

به طور کلی، یک واحد مراقبت پنوماتیک به عنوان فیلتری عمل می کند که هوای فشرده را راهنمایی می کند. بنابراین، فیلتراسیون جزء اصلی آن است.

البته علاوه بر قسمت فیلتراسیون، بخش هایی نیز برای روغن زنی هوای فشرده و تنظیم فشار هوای خروجی در نظر گرفته شده است. هر کدام از این قسمت ها دارای اجزایی هستند که در زیر به معرفی هر یک از آنها می پردازیم.

قسمت فیلتراسیون و محفظه فیلتر: همانطور که گفتیم، جداسازی و حذف ناخالصی ها در هوای فشرده، مهمترین وظیفه یک واحد مراقبت پنوماتیک است. رطوبت نیز یکی از این ناخالصی هاست. بنابراین بر روی هر یک از این واحدها تعدادی فیلتر نصب می شود.

هرچه منافذ این فیلتر کوچکتر باشد، توانایی آن در حذف ذرات و رطوبت موجود در هوا بیشتر است.

مثلا، اگر قطر منافذ فیلتر 30 میکرون باشد، یعنی ذرات معلق و قطرات آب با قطر بیش از 30 میکرون نباید از فیلتر عبور کرده و در این مرحله حذف می شوند.

بنابراین هرچه فیلتر، منافذ کوچکتری داشته باشد، ناخالصی های بیشتری را می تواند حذف کند و هوای تمیز تر و خشک تر به سمت دستگاه های پنوماتیک روانه می شود.

قسمت رگولاتوری: کمپرسورهایی که وظیفه تولید هوای فشرده را دارند، با توجه به مشخصات خود و با توجه به حداکثر فشار مورد نیاز دستگاه ها، هوا را تا مقدار معینی متراکم می کنند.

معمولاً این هوای فشرده با چنین فشاری برای کار اکثر دستگاه های پنوماتیک کافی است. اما در برخی موارد لازم است فشار کنترل شده به تعدادی از دستگاه ها ارسال شود.

برای این منظور، از یک رگولاتور در واحد مراقبت پنوماتیک برای کنترل فشار هوای تولید شده توسط کمپرسورها استفاده می شود.

قسمت روغن کاری: کلیه تجهیزات پنوماتیکی برای تکمیل عملیات خود به هوای فشرده نیاز دارند.

این قطعات مکانیکی در قسمت های مختلف اصطکاک زیادی دارند زیرا اغلب حرکت می کنند. این اصطکاک علاوه بر گرمایش باعث سایش و کاهش عمر این قطعات می شود. 

برای این مشکل، استفاده از ماشین روغن زن در واحد مراقبت پنوماتیک الزامی است.

این واحد حرکت قطعات مکانیکی سیستم های پنوماتیکی را صاف می کند و اصطکاک آنها را بسیار کم می کند.

البته باید در نظر داشت که در این قسمت نمی توان از هر نوع روغنی استفاده کرد و بهترین روغن برای این کار روغن هیدرولیک 10 است و برای قطعاتی که نیاز به روغن دارند نیز باید روغن کاری انجام شود، بنابراین روغن زن ها  مستقیماً در بخش ورودی قطعات، نصب می شوند.

روش نگهداری و تعمیر واحد مراقبت پنوماتیک

روش های نگهداری واحد مراقبت پنوماتیک، بر اساس یک قاعده منظم لازم و ضروری است:

فیلتر پنوماتیک :

مقدار آب مقطر باید به طور مرتب بررسی شود و از سطح نشان داده شده در لیوان آب (شیشه قابل مشاهده) بیشتر نباشد.

اگر آب از حد مطلوب بیشتر شود، باعث ورود آب انباشته شده به خطوط هوایی می شود. 

آب مقطر اضافی را می توان با استفاده از دریچه تخلیه نصب شده روی شیشه (آبنمای شیشه ای قابل مشاهده) تخلیه کرد. کارتریج فیلتر نیز باید بازرسی شود و در صورت لزوم تمیز یا تعویض شود.

رگولاتور پنوماتیک :

این قطعه به تعمیر احتیاجی ندارد به شرطی که قبل از آن فیلتر هوا نصب شود.

روغن زن پنوماتیک :

اگر سیستم روغن زن داشته باشد، شیشه روغن نمای آن را بررسی کنید تا اگر احتیاج است، روغن به حد مشخص شده برسد.

فیلتر پلاستیکی و کاسه روغن زن پنوماتیک نباید توسط تری کلرواتیلن تمیز شود و توجه کنید که برای روغن زنی، از روغن های معدنی استفاده شود.

سخن آخر:

به راه انداختن دستگاه های صنعتی که با سیستم های پنوماتیکی کار می کنند، باید دقیق و کامل باشد تا در وضعیت مطلوبی قرار گیرند.

به همین دلیل است که انتخاب واحد مراقبت پنوماتیک بسیار مهم است.

این بخش ممکن است هزینه کمتری نسبت به سایر قسمت های سیستم داشته باشد، اما انتخاب یک قطعه با کیفیت با عملکرد دقیق، می تواند راندمان دستگاه را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار دهد و کارکرد آنها را بهبود بخشد.